Wentelteefjes, puddingbrood, meringue: stuk voor stuk lekkere voorbeelden van koken met restjes. Oud brood of eieren die al te lang in de kast staan: binnen een handomdraai zet je ook met deze producten iets op tafel om van te smullen. Zonde om weg te gooien toch? Dus zoek je kasten af naar alles wat je van plan was weg te gooien en maak er iets onweerstaanbaar smakelijks van. Koken met restjes was nog nooit zo lekker.
Zeker 11,5 broden per jaar (9,2 kilo) en 27 bakjes slagroom of andere zuivelproducten (6,8 kilo) verspillen we per persoon per jaar (Bron: Milieucentraal). Niet voor niets inspireert het Voedingscentrum al jaren om meer te koken met restjes en kliekjes. De top vijf van meest verspild vast voedsel is brood, zuivel, groente, fruit en vlees. Producten die stuk voor stuk best makkelijk in andere maaltijden te gebruiken zijn. Of -nog beter- in baksels.
Met restjes brood kun je oneindig veel dingen maken. Sommige recepten vragen zelfs specifiek om oud brood. Zo maak je van oud brood de lekkerste tosti’s, wentelteefjes of broodpudding. Natuurlijk kun je ook enkele sneetjes drogen in de vriezer en er vervolgens paneermeel van maken die je gebruikt in andere gerechten. Maar wat ook lekker is, is om er bruschetta’s van te maken. Stukjes brood die je in een oven krokant grilt en ze belegt met bijvoorbeeld een mix van tomaat, ui, peper, zout, olie en een klein beetje balsamico-azijn of basilicum. Nog lekkerder is om het brood zodra je het uit de oven haalt even met een doormidden gesneden knoflookteentje in te smeren.
Met een beetje room kun je een heerlijke saus voor over de pasta maken door er simpelweg een teentje knoflook, peper en zout aan toe te voegen. Nog wat crème fraîche over? Maak je soep wat romiger met een klodder. Van melk kun je een heerlijke rijstpap maken of ijs als je de juiste apparatuur in huis hebt. Misschien wel goed om te weten is dat je schimmel op harde kazen gewoon kunt wegsnijden. De kaas is verder nog prima om te eten. Gewoon op de boterham, uit het vuistje of oer-Hollands op een prikkertje met een augurk en zilveruitje. Dat is nog eens een ouderwets smakelijke manier om iets aan voedselverspilling te doen.
Koken met kliekjes groentes is een eitje. Snijd daarom je kliekjes courgette, aubergine en paprika fijn en wok ze. Serveer ze met bijvoorbeeld noedels en een scheutje sojasaus. Of serveer ze gado gado stijl met pindasaus. Wist je dat je met een halve wortel, een beetje courgette en wat champignonnetjes ook al een heerlijke vegan burger kunt maken die niet onder doet voor een variant met vlees? Rasp hiervoor de groentes en bak ze met wat knoflook en een gesnipperd uitje een paar minuutjes in de pan. Voeg wat bloem of havermeel toe net zo lang tot je een stevige burger hebt. Leg hem een kwartiertje in de vriezer en bak hem in 40 minuten op 180 graden celsius in de oven af. Krijg je geen spijt van!
Natuurlijk kun je met wat (overrijp) fruit en water, melk of yoghurt eenvoudig een smoothie maken. Maar wil je er wat meer werk in steken denk dan eens ouderwets aan jam. Je hebt er alleen een pannetje en suiker voor nodig. De hoeveelheid suiker die je gebruikt is wel afhankelijk van het soort fruit waarvan je de jam wilt maken. Hoe hoger het pectinegehalte, hoe minder suiker er nodig is. “Pectine?”, zul je je afvragen. Het is een natuurlijk bindmiddel dat in sommige vruchtensoorten al flink aanwezig is. Een andere manier om voedselverspilling tegen te gaan met fruit is om er bijvoorbeeld moes van te maken (bijvoorbeeld appel- of perenmoes). Maar het allerlekkerste is natuurlijk om het in gebaksvorm te gieten: bananenbrood, appelcake of een tarte tatin van fruit. Je hebt genoeg keuze!
Voor vlees geldt natuurlijk dat je het na de aangegeven datum niet meer veilig kunt gebruiken. Heb je toch nog kliekjes in de koelkast? Afhankelijk van wat voor vlees je hebt liggen kun je het vermalen tot hamburger. Of snijd het fijn en organiseer spontaan een avondje gourmetten met vrienden. Niemand die het doorheeft en wel zo gezellig.